Triết học Việt Nam – Wikipedia tiếng Việt

Triết học Việt Nam

Triết học Việt Nam là những tư tưởng triết học được viết và thực hành thực tế bởi người Việt Nam. Các triết gia Việt Nam trong lịch sử vẻ vang hoàn toàn có thể dùng tiếng Việt, tiếng Hán hoặc tiếng Pháp làm ngôn từ cho những tác phẩm của mình. Dòng tư tưởng chính của triết học Việt Nam là Nho giáo, cạnh bên đó Phật giáo và Đạo giáo cũng có sức tác động ảnh hưởng can đảm và mạnh mẽ.

Ngoài ra Triết học Việt Nam còn gồm có cả triết học trong truyền thống lịch sử tôn giáo địa phương và triết học sau này gia nhập từ phương Tây như triết học Marx, triết học Công giáo và những trào lưu tư tưởng khác .

Trong lịch sử vẻ vang, Việt Nam có sự gặp gỡ với nhiều nền văn minh trên quốc tế : gặp gỡ với nền văn minh Nước Trung Hoa trải qua việc tiếp thu Nho giáo và Đạo giáo ; tiếp xúc với văn minh Ấn Độ một phần do đạo Phật từ Ấn Độ gia nhập sang ; sau này tiếp đón Công giáo và những phe phái triết học phương Tây khác.

Những tư tưởng triết học Việt Nam gồm có triết học địa phương được bộc lộ qua văn học dân gian và những tác phẩm chữ Hán, chữ Nôm, chữ Quốc ngữ chịu tác động ảnh hưởng thâm thúy từ tư tưởng triết học Trung Quốc, Ấn Độ và phương Tây được gia nhập vào Việt Nam .Các nhà nghiên cứu tập trung chuyên sâu vào những yếu tố trong triết học Việt Nam như :

1. Những vấn đề triết học về tự nhiên và nhận thức luận: bao gồm mối quan hệ giữa tư duy và tồn tại, giữa con người và tự nhiên, giữa tinh thần và vật chất; quan hệ giữa Trời và người, hình và thần, giữa tâm và vật, hữu và vô, lý và khí…
2. Những vấn đề triết học chính trị: như đường lối trị nước của các triều đại, mối quan hệ giữa trị và loạn, mối quan hệ giữa vua và quan (quân thần), mối quan hệ giữa vua với dân, vấn đề sử dụng nhân tài…
3. Những vấn đề triết học nhân sinh: như bản chất con người, sự thành bại trong việc đào tạo, giáo dục con người, đạo làm người, các chuẩn mực đạo đức,…

Ngoài ra, suy nghĩ của người Việt Nam thường gắn liền với một tín ngưỡng, một tôn giáo đa thần với các thần sông, thần núi… từ đó đi tới thần thành hoá các nhân vật lịch sử, những người có công với làng, với nước.

Nho giáo được gia nhập vào Việt Nam từ đầu kỷ nguyên Kitô giáo, trong cuộc chinh phục những nước phía nam của người Hán ở Trung Quốc. Sĩ Nhiếp, thái thú Giao Châu thế kỉ thứ III, được coi là người có công đầu trong việc truyền bá Nho giáo ở Việt Nam.

Các tư tưởng Đạo giáo và Phật giáo lúc này cũng có điều kiện kèm theo để gia nhập vào, bởi những nhà tư tưởng như Mâu Tử, Khương Tăng Hội ( người sáng lập Phật giáo Thiền tông ở Việt Nam trên cơ sở thiền định thống nhất ba phe phái cùng cội nguồn : Nho giáo, Phật giáo, Đạo giáo ) .Từ thế kỷ X đến thế kỉ XV, những người theo Phật giáo tiêu biểu vượt trội :

Từ thế kỷ XV thế kỷ XIX, Nho giáo là học thuyết chính thức. Những người tiêu biểu vượt trội của dòng tư tưởng này, theo thứ tự thời hạn :

Thời cổ đại[sửa|sửa mã nguồn]

Trong những thế kỷ đầu công nguyên, chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam nằm trong chủ quyền lãnh thổ của Phù Nam, là một phần chủ quyền lãnh thổ ở phía nam của Trung Quốc cổ đại, có quan hệ văn hóa truyền thống với Ba Tư, La Mã, và đặc biệt quan trọng là Ấn Độ. Vào thế kỷ thứ VI, nhà nước Vạn Xuân độc lập Open trên chủ quyền lãnh thổ mà thời nay là miền Bắc Việt Nam. Đến đầu thế kỷ thứ VII, nhà nước này bị chinh phục bởi triều đại nhà Tùy của Trung Quốc .

Vào thời hạn từ thế kỷ VI đến thế kỷ X trong triết học Việt Nam, Phật giáo Thiền tông là khuynh hướng chủ yếu, nhờ công lao truyền bá của nhà truyền đạo Ấn Độ Vinitaruchi ( Tỳ Ni Đa Lưu Chi ). Nhờ sự gia nhập Phật giáo và trải qua vương quốc Champa, người Việt Nam đã làm quen với văn hóa truyền thống Ấn Độ. [ 1 ] Đến đầu thế kỷ X, nền độc lập của Việt Nam được Phục hồi .

Thời trung đại[sửa|sửa mã nguồn]

Từ cuối thế kỉ XI – đầu thế kỉ XII. một cuộc đấu tranh bắt đầu giữa triết học Phật giáo Thiền tông và triết học Nho giáo, dưới sự ảnh hưởng nhà tư tưởng Trung Quốc Chu Hi (1130-1200). Cuộc đấu tranh này kết thúc vào cuối thế kỷ XIV với thắng lợi của Nho giáo, và trở thành triết học thống trị cho đến thế kỷ XIX. Mô-típ Nho giáo thấm nhuần trong tác phẩm của thi hào, chính khách Việt Nam Nguyễn Trãi (1380-1442).

Ảnh hưởng của hệ thống luân lý và đạo đức Nho giáo có thể được nhìn thấy trong quan điểm của Hoàng đế Lê Thánh Tông (1442-1479). Vị vua này, vì muốn phát triển đất nước, đã tìm cách đưa các nguyên tắc của Nho giáo vào trong thực tiễn. Mô-típ Nho giáo cũng xuất hiện trong các tập thơ mang tính triết lý “Bạch Vân am thi tập” và “Bạch Vân quốc ngữ thi tập” của nhà thơ, nhà tư tưởng nổi tiếng Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585).

Vào thế kỉ XVIII, Lê Quý Đôn (1726-1784) viết các sách bàn giảng về Kinh Dịch, Kinh Thư, Kinh Xuân Thu. Các hoạt động nghiên cứu và biên soạn của Phan Huy Chú với “Lịch triều hiến chương loại chí” (1751-1822) cũng được tiến hành.

Thời văn minh[sửa|sửa mã nguồn]

Vào nửa sau của thế kỷ XIX, triết học Kitô giáo phần nào trở nên phổ biến trong các tầng lớp trí thức của Việt Nam. Một nhân vật đáng chú ý là Nguyễn Trường Tộ, người đã đến thăm Rome, Paris và có những nghiên cứu sâu sắc về kinh tế và văn hóa phương Tây.

Đầu thế kỷ XX, một tiến trình mới khởi đầu trong lịch sử vẻ vang triết học Việt Nam. Giai đoạn này gắn liền với tên tuổi của hai nhà cách mạng – Phan Bội Châu và Phan Châu Trinh. Những nhà tư tưởng này, chịu tác động ảnh hưởng của những giá trị Nho giáo, đã nhận ra sự thiết yếu phải đổi khác xã hội Việt Nam. Phan Bội Châu là nhân vật TT của trào lưu yêu nước.

Trong những tác phẩm của họ, hoàn toàn có thể thấy rõ ảnh hưởng tác động của những đại diện thay mặt của thời kỳ khai sáng ở Pháp ( như Voltaire, Montesquieu, Rousseau ). Đồng thời, những tư tưởng của cuộc duy tân Minh Trị khởi đầu xâm nhập vào quốc gia, Đông Du trở thành một hướng đi mới trên con đường cứu quốc, cùng với những sáng tạo độc đáo của những nhà tư tưởng Trung Quốc Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu.

Bên cạnh đó, có nhà tư tưởng Việt Nam trong những năm 1930 – 1940 đã nỗ lực để hợp nhất Nho giáo Chu Tử với những giáo lý duy tâm châu Âu như Phạm Quỳnh và Nguyễn Văn Vĩnh. Sau đó, tác phẩm của nhà triết học, học giả Lương Kim Định ( 1914 – 1997 ), người xuất bản những tác phẩm về triết học Việt Nam từ năm 1960, đã trở nên nổi tiếng .Trong những thập niên gần đây, lịch sử dân tộc tư tưởng Việt Nam hầu hết gắn liền với chủ nghĩa Marx.

Truyền thống này được bộc lộ đa phần qua những tác phẩm của Hồ Chí Minh. Sau thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945 và sự sinh ra của nước Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa, triết học Marx trở thành trào lưu tư tưởng chủ yếu .

Nhà triết học Việt Nam Trần Đức Thảo đã cố gắng kết hợp chủ nghĩa Marx với Hiện tượng học với tác phẩm “Hiện tượng học và chủ nghĩa duy vật biện chứng” (1951).[2]

Mặc dù 1 số ít vật chứng đã nói lên một truyền thống cuội nguồn truyền kiếp có từ hàng thế kỷ, nhưng lịch sử dân tộc tư tưởng của dân tộc bản địa Việt Nam cho đến nay vẫn còn ít được điều tra và nghiên cứu và ít được biết đến.

Sự chịu ràng buộc chính trị lâu bền hơn của Việt Nam vào Trung Quốc ( thế kỷ I – X ), tác động ảnh hưởng lâu dài hơn của văn hóa truyền thống Trung Hoa và Ấn Độ so với văn hóa truyền thống Việt Nam thường khiến những nhà nghiên cứu tư tưởng phương Đông không thấy được tính độc lạ, rực rỡ của tư tưởng dân tộc bản địa Việt Nam cũng như vai trò của nó trong việc hình thành nền triết học địa phương.

Tuy nhiên, gần đây tình hình đã mở màn biến hóa. Vào cuối thế kỷ XX và thập kỷ đầu thế kỷ XXI, một số lượng đáng kể những tác phẩm đã được xuất bản dành cho việc nghiên cứu và điều tra tư tưởng triết học truyền thống lịch sử ở Việt Nam và triết học phi marxist .

Nho giáo ở Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Nho giáo gia nhập vào Việt Nam và sau đó được củng cố trong bốn thời kỳ Bắc thuộc của Trung Quốc, mở màn từ sự đô hộ tiên phong của Trung Quốc so với Việt Nam từ năm 111 trước Công nguyên. [ 3 ] Đây cũng là sự khởi đầu của Đạo giáo và Phật giáo ở Việt Nam. Nho giáo được củng cố trong chính quyền sở tại bởi mạng lưới hệ thống thi tuyển Nho giáo, cũng như cách mái ấm gia đình nuôi dạy và giáo dục con cháu về lòng hiếu thảo, trải qua sự vâng lời tuyệt đối. [ 4 ]

Chủ nghĩa dân tộc bản địa và chủ nghĩa Marx[sửa|sửa mã nguồn]

Vào buổi bình minh của thế kỷ 20 và những thập niên gần đây, có hai trào lưu chi phối tư tưởng ở Việt Nam :Chủ nghĩa dân tộc bản địa văn minh, cũng là nguồn cảm hứng cho chủ nghĩa Marx qua những cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc bản địa :

Chủ nghĩa Marx, chủ nghĩa quốc tế:

Ngoài ra còn có những triết gia Nho giáo, Phật giáo và Đạo giáo ở thế kỷ XX, như Tôn Thất Tiết, hay Công giáo, như Lương Kim Định .

Nghiên cứu triết học Việt Nam[sửa|sửa mã nguồn]

Hầu hết các nghiên cứu về triết học Việt Nam được thực hiện bởi các học giả Việt Nam hiện đại.[5] Triết học truyền thống Việt Nam đã được một nhà viết tiểu sử của Hồ Chí Minh (Brocheux, 2007) mô tả là một “triết học Hán-Việt lâu đời” pha trộn các sợi dây khác nhau của Nho giáo với Phật giáo và Đạo giáo.[6] Một số nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng thực nghiệm của sự “pha trộn” này và định nghĩa hiện tượng văn hóa xã hội là “sự cộng hưởng văn hóa”.

[7] Một nhà nghiên cứu theo Công giáo là Vũ Đình Trác (1966)[8] đã phân tích triết học Việt Nam được cấu thành từ triết học tam tài (“tam thân”: Trời, Người, Đất), siêu hình âm dương, và triết học nông nghiệp.[9] Trần Văn Đoàn, giáo sư triết học tại Đại học Quốc gia Đài Loan (1996) cho rằng triết học Việt Nam là nhân văn nhưng không phải là duy con người.[10]

Các triết gia đáng quan tâm[sửa|sửa mã nguồn]

Điển hình là nhà thơ-triết gia-học giả Lê Quý Đôn. Các danh sĩ khác gồm có Đường Chu Văn An, Lê Quát ( một nhà Nho chống Phật giáo thế kỷ XIV ), Mạc Đĩnh Chi, Nguyễn Trãi ( một nhà Nho nổi tiếng của Đại Việt ).

Các triết gia Việt Nam văn minh đáng quan tâm gồm có Cao Xuân Huy ( 1900 – 1983 ), Nguyễn Duy Quý ( 1932 – ), Nguyễn Đức Bình ( 1927 – 2019 ), Nguyễn Đăng Thục ( 1909 – 1999 ), Phạm Công Thiện ( 1941 – 2011 ), Trần Văn Giàu ( 1911 – 2010 ), triết gia marxist tân tiến Trần Đức Thảo ( ghi nhận tại Paris những năm 1960 ) và triết gia Công giáo Việt Nam Lương Kim Định .

• Trần Huy Liệu (1966), Nguyễn Trãi, Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học
• Đoàn Trung Cổn: Tam tự kinh, Nhà xuất bản. Đồng Nai, 1999.
• Đoàn Trung Cổn: Pháp giáo nhà Phật, Nhà xuất bản. Tôn giáo, 2002.
• Quỳnh Cư, Đỗ Đức Hùng: Các triều đại Việt Nam, (In lần thứ VI), Nhà xuất bản. Thanh niên, Hà Nội, 2001.
• Trần Văn Giàu: Giá trị tinh thần truyền thống Việt Nam – Nhà xuất bản. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1985.
• Trần Văn Giàu: Lịch sử tư tưởng Việt Nam, Nhà xuất bản. Chính trị Quốc gia, t.1,1996, 1.2, 1997.
• Nguyễn Hùng Hậu: Đại cương Triết học Việt Nam, Nhà xuất bản. Thuận Hóa, 2005
• Nguyễn Hùng Hậu: Đại cương Triết học Phật giáo Việt Nam, Trung tâm Khoa học Xã hội và Nhân văn Quốc gia, Khoa Triết học, Nhà xuất bản. Khoa học xã hội, Hà Nội, 2003.
• Nguyễn Hùng Hậu: Lược khảo tư tưởng Thiền Trúc Lâm Việt Nam,
• Nguyễn Hùng Hậu: Triết lý trong văn hóa phương Đông,
• Nguyễn Hùng Hậu, Doãn Chính, Vũ Văn Gầu: Đại cương lịch sử tư tưởng triết học Việt Nam, Nhà xuất bản. Đại học Quốc gia Hà Nội, 2002.
• Bùi Biên Hòa: Đạo Phật và thế gian, Nhà xuất bản. Hà Nội, 1998.
• Trần Trọng Kim: Nho giáo, Nhà xuất bản. thành phố Hồ Chí Minh, 1992.
• Trần Trọng Kim: Phật giáo, Nhà xuất bản. Tôn giáo, 2003.
• Hầu Ngoại Lư,Triệu Kỷ Bân, Đỗ Quốc Tường: Hiển học Khổng Mặc, Nhà xuất bản. Sự thật, Hà Nội,1959.
• Nguyễn Văn Ngọc,Trần Lê Nhân: Cổ học tinh hoa, Nhà xuất bản. Văn hoá-thông tin, Hà Nội, 2000.
• Quách Văn Phúc, Lý Văn Phức: Nhị thập tứ hiếu, Nhà xuất bản. Văn nghệ thành phố Hồ Chí Minh, 1999.
• Nguyễn Thu Phong: Tính Thiện trong tư tưởng Đông phương, Nhà xuất bản. Văn học, thành phố Hồ Chí Minh,1997.
• Bùi Ngọc Sơn: Việt Nam tinh hoa đạo đức, Nhà xuất bản. Hà Nội, 2002.
• Nguyễn Tài Thư (cb): Lịch sử tư tưởng Việt Nam, tập I.
• Lê Sỹ Thắng (cb): Lịch sử tư tưởng Việt Nam, tập II,
• Trần Ngọc Thêm: Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam, Nhà xuất bản Tp. Hồ Chí Minh, 2001, (In lần thứ ba).
• Trần Ngọc Thêm: Cơ sở văn hoá Việt Nam, Nhà xuất bản. Giáo dục, Hà Nội, 1998.
• Nguyễn Đăng Thục: Lịch sử triết học phương Đông, Nhà xuất bản. thành phố Hồ Chí Minh, 1991.
• Nguyễn Đăng Thục: Lịch sử tư tưởng Việt Nam, tập 4, Nhà xuất bản. Tp. Hồ Chí Minh, 1992.
• Nguyễn Hữu Trọng: Đạo đức cổ nhân, Nhà xuất bản. Văn học, Hà Nội, 2002.
• Chiêm Trúc: Thuật xử thế của cổ nhân, Nhà xuất bản. Thanh niên, Hà Nội, 2002.
• Trương Lập Văn cb.: Đạo- triết học phương Đông, Nhà xuất bản. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1998.
• Nhiều tác giả: Lịch sử văn học Việt Nam, Ủy ban Khoa học xã hội Việt Nam, Nhà xuất bản. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1980.
• Nhiều tác giả: Một thế kỷ sưu tầm nghiên cứu văn hóa văn nghệ dân gian, Nhà xuất bản. Văn hóa- Thông tin, 2001
  • Một Tuyển tập Tư tưởng Truyền thống Việt Nam. thế kỉ X – đầu thế kỷ XIII. M., 1996.- tr 241.
  • Triết học Việt Nam thời cận đại và đương đại. Tư liệu và nghiên cứu. Nhân kỷ niệm một trăm năm ngày sinh của Hồ Chí Minh. M., 1990.- tr 312.
  • Tại Thanh Hối. Những nét về sự phát triển của tư tưởng triết học ở Việt Nam (TK XX): Tóm tắt luận án. luận án cho cuộc thi. độ cand. nhà triết học.sci. -M., 1992. − tr 18
  • Tư tưởng xã hội và triết học truyền thống Việt Nam trong khoa học lịch sử và triết học hiện đại Việt Nam. M., 1989. tr 172.
  • Polyakov A. B. Về vấn đề bắt đầu truyền bá Nho giáo ở Đại Việt // Việt Nam học 2013. Số 3. Tr 242-262
  • Dương Quốc Quân Quan niệm về đức trung dung trong Nho giáo Việt Nam // Kỷ yếu Đại học Sư phạm Nhà nước Nga. A. I. Herzen. 2014. Số 166. S. 35-42.
  • Dương Quốc Khái Vai trò của Nho giáo đối với Trung Quốc thời phong kiến ​​// Tạp chí xuất bản khoa học của nghiên cứu sinh và nghiên cứu sinh. 2013. Số 8 (86). trang 93-96.
  • Dương Quốc Quân Thế giới quan triết học của Nho giáo Việt Nam trong xã hội phong kiến ​​// Lịch sử, chính trị và triết học trong thời đại toàn cầu hóa: Kỷ yếu hội thảo khoa học lần thứ IV của sinh viên, nghiên cứu sinh và nhà khoa học trẻ Khoa Khoa học Xã hội và Nhân văn. M.: Đại học RUDN, ngày 29 tháng 4 năm 2013 / Ed. V. B. Petrov. M.: RUDN 2013. C. 106-115.
  • Dương Quốc Quân Ảnh hưởng của sách kinh điển Nho giáo Trung Quốc ở Việt Nam // Phương diện khoa học. 2013. Quyển 2. Số 2 (6). trang 160-166.
  • Dương Quốc Quân Nho giáo thời Trung đại Việt Nam // Tóm tắt luận án. … ứng viên khoa học triết học: 09.00.03 / Đại học Hữu nghị Nhân dân Nga (PFUR). Matxcova 2013
  • Dương Quốc K. Nho giáo trung đại Trung Quốc và Việt Nam: những nguyên tắc và phạm trù cơ bản // Ấn phẩm khoa học điện tử Almanac Space and Time. Năm 2014.V.7. Số 1.C.11.
  • Zyung Kuokkuan Sự hình thành của Nho giáo ở Trung Quốc thời trung cổ. M., Đại học Hữu nghị Nhân dân của Nga. 2014. – 247 tr. ISBN 978-5-209-05573-0
  • Lê Sỹ Thắng. Phan Bội Châu Thế Giới. Trên con đường từ hệ tư tưởng truyền thống đến với chủ nghĩa Marx // Triết học Việt Nam thời cận đại. Vật liệu và nghiên cứu. M., 1990.S.255-278.
  • Knozorova E. Yu.Những thần thoại và truyền thuyết của Việt Nam. Petersburg, 2000.
  • Lê Thị Tuyết Phân tâm học trong triết học và văn học Việt Nam // Kỷ yếu Đại học Sư phạm Nhà nước Nga. A. I. Herzen. 2014. Số 166. S. 42-47.
  • Lê Thị Tuyết Lịch sử sự xâm nhập của triết học tư sản phương Tây hiện đại vào Việt Nam // Khoa học lịch sử, triết học, chính trị và pháp lý, văn hóa học và lịch sử nghệ thuật. Câu hỏi lý thuyết và thực hành. 2013. Số 2-1. trang 112-114.
  • Lê Thị Tuyết Chủ nghĩa hiện sinh ở Việt Nam: một số khía cạnh phổ biến và nghiên cứu // Không gian và thời gian. 2014. Số 3. S. 67-71.
  • Lê Thị Tuyết Tư tưởng triết học và xã hội Việt Nam thế kỷ XX // Tóm tắt luận án. … ứng viên khoa học triết học: 09.00.03 / Đại học Hữu nghị Nhân dân Nga (PFUR). Matxcova 2013
  • Lịch sử triết học trong sáu tập. T. V. M., 1961. – S. 850-854.
  • Nikitin A.V. Quan điểm chính trị của Phan Huy Chú // Các phạm trù chính trị trong lịch sử triết học. M., 1984. S. 116-134.
  • Nikitin A. V. Về thực trạng nghiên cứu lịch sử và triết học nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam // Tư tưởng xã hội và triết học truyền thống Việt Nam trong khoa học lịch sử và triết học Việt Nam hiện đại. -M: IFAN SSSR, 1989. S. 5 −23.
  • Nikitin A.V. Những đặc điểm chung của tư tưởng truyền thống Việt Nam // Trường Đại học Văn hóa Phương Đông. M., 2001. S. 244-289.
  • Pozner P. V. Đối với câu hỏi về mối quan hệ cổ xưa nhất giữa Ấn Độ và Trung Quốc // Ấn Độ cổ đại. Mối quan hệ lịch sử và văn hóa. M., 1982. S.238-243.
  • Pozner P. V. Về sự phát triển của tư tưởng triết học truyền thống ở Việt Nam cổ đại và trung đại (Kinh nghiệm trong phân tích so sánh các hệ thống triết học của Trung Quốc và Việt Nam). // Hội thảo khoa học lần thứ bảy “Xã hội và Nhà nước ở Trung Quốc”. Phần I M., 1976. S.137-147.
  • Nguyễn Hùng Hậu. Học thuyết triết học của Trần Thái Tông (thế kỷ XIII). Luận văn cho cuộc thi. độ cand. triết học Khoa học. M., 1987.
  • Rybina O. V. Về quan điểm tân Nho giáo của Nguyễn Trãi về tổ chức hành chính công. // Hội thảo khoa học lần thứ mười chín “Xã hội và Nhà nước ở Trung Quốc” Phần I. M., 1988. S. 220-221.
  • Syunnerberg M.A.Chủ nghĩa cá nhân trong tư tưởng của giới cầm quyền thời đầu Việt Nam Cộng hòa (1955-1963) // Bản tin Đại học Tổng hợp Matxcova. Loạt 13. Đông phương học. 2007. Số 2. P.25-40.
  • Torchinov E. A. Phật giáo và hiện trạng Việt Nam thời trung đại // Phật giáo: những vấn đề lịch sử, văn hóa, hiện đại. M., 1990.
  • Torchinov E. A. Phật học đường Thiên (hình thành và lịch sử phát triển) // Kunstkamera. Sổ ghi chép dân tộc học. Vấn đề 2-3. SPb., 1993. S.73-112.
  • Tuet L. T. Vài nét về sự hình thành triết học ở Việt Nam. // Xã hội và quyền lực. 2013. Số 4 (42). trang 30-35.
  • Trần Nguyên Việt. Những quan điểm triết học của Nguyễn Bỉnh Khiêm (1491-1585) Dis. … Cand. triết học Khoa học: 09.00.03 M., 1998
  • Phạm Kiều An. Những giai đoạn và nét chính trong quá trình phát triển của Phật giáo Việt Nam. Luận văn cho cuộc thi. độ cand. triết học Khoa học. M., 1999.
  • Tư tưởng triết học và xã hội học ở Hàn Quốc và Việt Nam cuối thế kỷ 19 – đầu thế kỷ 20. // Lịch sử Triết học. T. V. M., 1961. – S. 850-854
  • Trần Thị Kim Oanh. Công giáo và ảnh hưởng của nó đến tư tưởng xã hội Việt Nam (Phân tích triết học và văn hóa): Luận văn cấp Cand. triết học Khoa học: 09.00.11 Moscow, 2005 202 tr. RSL OD, 61: 06-9 / 49
  • Chan T.M.Kh., Pankova N.M. Nguồn gốc của sự xuất hiện của triết học Việt Nam hiện đại // Bulletin of Science of Siberia. 2015. Số 4 (19). trang 49-56.
  • Sharipov A. Sh. The Cult of the Four Buddha in Vietnam // Phương Đông. Tư liệu hội thảo khoa học Tuổi trẻ lần IV về vấn đề triết học, văn hóa, tôn giáo của phương Đông. SPb., 2001. S.66-69.
  • Sharipov A. Sh. Sự thiêng liêng của người nữ trong tín ngưỡng dân gian của người Việt Nam: Dis. … Cand. triết học Khoa học: 09.00.13 St.Petersburg, 2001
  • Sharipov A. Sh. Nỗi ám ảnh thiêng liêng trong việc thực hành tà đạo của tín ngưỡng thờ Thánh Mẫu ở Việt Nam [Văn bản]: print / A. Sh. Sharipov. – St.Petersburg: [b. và.], 2001. – 17 – 28 tr. – Zagl. vùng đất : Bản tin của Đại học St.Petersburg. Người phục vụ. 6, 2001. không. 2 (số 14).
  • Nguyễn Thị Hồng Đặc điểm hình thành truyền thống Phật giáo Việt Nam: xưa và nay. Luận văn cho cuộc thi. độ cand. triết gia. khoa học; 09.00.03. M., 2009.
  • Nguyễn Thị Hồng Tổng quan tài liệu về Phật giáo ở Việt Nam trong hơn 50 năm qua // Bản tin của Trường Đại học Nhân văn Nhà nước Nga. 2008. Số 7. S. 319-325.
  • Thiên-an. Phật giáo và Thiền ở Việt Nam trong mối quan hệ với sự phát triển của Phật giáo ở Châu Á. Tokyo, 1975.
  • Nguyễn Đăng Thục. Chủ nghĩa nhân văn Việt Nam // Triết học phương Đông và phương Tây, T. 9, không. 3/4 (Tháng 10, 1959 – Tháng 1, 1960), tr. 129-143.
  • Lương, Hiền Thư, Tiến sĩ, Triết học hiện sinh Việt Nam: Đại học Temple thẩm định lại phê bình, 2009, 218 trang
  • Việt Triết Luận Tập, Vol. 1 (Những bài tiểu luận về Triết học Việt Nam được sưu tầm). Los Angeles, Washington, DC: Vietnam University Press (321 trang) (Tiếng Việt).
  • Tran, VD The Idea of ​​a Viet-Philosophy. Washington, DC: Hội đồng Nghiên cứu Giá trị và Triết học, 2001.
  • Tran, VD (2001). Cuộc tìm kiếm một nền Nho giáo Việt Nam của Kim Định. Vietnamologica: Tạp chí 5 (Toronto), 1-57.
  • Nho giáo ở Việt Nam [Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam]: Đại học Quốc gia – Nhà xuất bản Thành phố Hồ Chí Minh, 2002., 1997, tháng mười một. 12-13 năm 1998 và 19-21 tháng 7 năm 2001.-276p
  • McHale, Shawn. “Chủ nghĩa Marx, Bất đồng chính kiến ​​ở Việt Nam và Chính trị của Ký ức Hậu thuộc địa: Trần Đức Thảo, 1946-1993.” Tạp chí Nghiên cứu Châu Á 61: 1 (tháng 2 năm 2002).
  • Whitmore JK “Một cuộc điều tra về bản chất của Nho giáo Việt Nam.” // Biên niên sử Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Thành phố Hồ Chí Minh, 1999, pp. 40-45.
  • Whitmore JK “Tổ chức xã hội và tư tưởng Nho giáo ở Việt Nam.” // Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á 15.02 (1984): 296-306.
  • Lê Sỹ Thắng. Lịch sử tư tưởng Việt Nam. Trong 2 vols. T. 2. Hanoi, 1997.
  • Nguyễn Hùng Hậu. Đại cương lịch sử triết học Việt Nam. Hanoi, 2010. (Nguyen Hung Hau: Dai cuong lich su triet hoc Viet Nam. Ha Noi, 2010.
  • Trịnh, Trí Thức. Những vấn đề nghiên cứu tư tưởng triết học Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX // Việt Nam nửa đầu thế kỷ XX. Hanoi, 2006.

Xem thêm: ĐÀO TẠO BÁC SĨ Y HỌC CỔ TRUYỀN

Source: https://khoinganhkhoahocxahoi.com
Category: Ngành tuyển sinh