Triết gia Plato, tượng tạc bởi Silanion
Các ngành nhân văn học (tiếng Anh: humanities), còn được gọi là nhân văn học, là các ngành học nghiên cứu về văn hóa con người, sử dụng các phương pháp chủ yếu là phân tích, lập luận, hoặc suy đoán, và có đáng kể yếu tố lịch sử — khác với những cách tiếp cận chủ yếu dựa trên thực nghiệm của các ngành khoa học tự nhiên.[1]
Các ngành nhân văn gồm có : ngôn ngữ học ( những ngôn từ cổ xưa và tân tiến ), văn học, triết học, tôn giáo, và những ngành thẩm mỹ và nghệ thuật như nhạc và kịch. Những ngành nhân văn khác như lịch sử vẻ vang, nhân học, những ngành nghiên cứu và điều tra nâng cao, điều tra và nghiên cứu truyền thông online, điều tra và nghiên cứu văn hóa truyền thống, luật, và ngôn ngữ học đôi khi cũng được xếp vào những ngành khoa học xã hội .
Những học giả trong các ngành nhân văn có khi được gọi là những “nhà nhân văn” (humanist).[2] Tuy vậy, thuật ngữ “nhà nhân văn” còn được dùng để chỉ những người theo chủ nghĩa nhân văn (humanism). Thuật ngữ “nhân văn” cũng mô tả vị trí triết học của chủ nghĩa nhân văn, quan điểm triết học mà một số học giả chống chủ nghĩa nhân văn trong các ngành nhân văn bác bỏ. Các học giả và nghệ sĩ thời Phục hưng cũng được gọi là những người theo chủ nghĩa nhân văn. Một số trường trung học cung cấp các lớp học nhân văn thường bao gồm văn học, nghiên cứu toàn cầu và nghệ thuật.
Bạn đang đọc: Nhân văn học – Wikipedia tiếng Việt
Các ngành của nhân văn học[sửa|sửa mã nguồn]
Cổ điển học[sửa|sửa mã nguồn]
Homer, nhà thơ Hy Lạp cổ đạiCổ điển học, theo truyền thống cuội nguồn học thuật phương Tây, ám chỉ những nền văn hóa truyền thống cổ đại, đó là Hy Lạp cổ đại và La Mã cổ đại. Nghiên cứu cổ điển học được xem là một trong những nền tảng của nhân văn học ; tuy nhiên, sự phổ cập của nó giảm dần ở thế kỷ 20. Mặc dù vậy, tác động ảnh hưởng của những tư tưởng cổ xưa đó vẫn còn rất lớn trong nhiều góc nhìn của nhân văn học, ví dụ điển hình như triết học và văn học .Ngoài nghĩa truyền thống cuội nguồn và học thuật, thuật ngữ ” cổ điển học ” hoàn toàn có thể được hiểu gồm có những tác phẩm tầm cỡ từ những nền văn hóa truyền thống lớn khác .
Lịch sử về cơ bản là thông tin về quá khứ được lưu giữ một cách mạng lưới hệ thống. Khi được sử dụng dưới cái tên của một ngành học, thì lịch sử vẻ vang ám chỉ việc làm nghiên cứu và điều tra và giải thuật những hồ sơ tàng trữ về con người, tập thể, xã hội, hay bất kể một chủ đề nào đó đổi khác theo thời hạn. Kiến thức lịch sử vẻ vang thường được cho là gồm có cả những sự kiện quá khứ và tư duy lịch sử vẻ vang.
Theo truyền thống lịch sử thì điều tra và nghiên cứu lịch sử vẻ vang cũng được xem là một phần của nhân văn học. Trong giới học thuật tân tiến, lịch sử dân tộc nhiều lúc xếp vào ngành khoa học xã hội .
Ngôn ngữ học[sửa|sửa mã nguồn]
Việc điều tra và nghiên cứu những ngôn từ cổ xưa và văn minh tạo lập nên nền tảng của nghiên cứu nhân văn học. Trong khi khoa học điều tra và nghiên cứu ngôn từ được gọi là ngôn ngữ học và là một môn khoa học xã hội, thì việc điều tra và nghiên cứu những ngôn từ vẫn là trọng tâm của nhân văn học.
Rất nhiều ngành nghiên cứu và điều tra triết học của thế kỷ 20 và 21 tương quan đến nghiên cứu và phân tích và giải thuật ngôn từ, theo Ludwig Wittgenstein ( 1889 – 1951 ) vẫn nói là hầu hết những vướng mắc triết học của tất cả chúng ta xuất phát từ ngôn từ sử dụng ; kim chỉ nan văn học tò mò những đặc thù tu từ của ngôn từ ; và những nhà sử học nghiên cứu và điều tra sự tăng trưởng của những ngôn từ qua thời hạn.
Văn học, gồm có những cách sử dụng ngôn từ khác nhau như văn xuôi, thơ ca và kịch nói, cũng nằm trong ngành nhân văn học tân tiến. Các chương trình giảng dạy ngôn từ cấp ĐH thường gồm có điều tra và nghiên cứu những tác phẩm văn học tầm cỡ viết bằng ngôn từ đó, cũng như bản thân ngôn từ .
Một phiên tòa xét xử hình sự Luân Đôn thời xưa
Theo cách hiểu thường thì, pháp luật là mạng lưới hệ thống những lao lý ( không giống như quy tắc đạo đức ) có năng lực kiểm soát và điều chỉnh và thực thi trải qua tập thể [ 3 ]. Việc nghiên cứu và điều tra pháp luật nằm trong ranh giới giữa khoa học xã hội và nhân văn học, phụ thuộc vào vào quan điểm nghiên cứu và điều tra về tiềm năng và tác động ảnh hưởng của nó. Luật pháp không phải khi nào cũng được thực thi, nhất là trong toàn cảnh quan hệ quốc tế.
Nó được định nghĩa là ” một mạng lưới hệ thống những lao lý “, [ 4 ], hay ” sự diễn giải những khái niệm ” [ 5 ] nhằm mục đích mục tiêu đạt được công lý, hoặc cũng hoàn toàn có thể là một loại pháp quyền để hài hòa quyền lợi của mọi người, và thậm chí còn pháp luật hoàn toàn có thể được xem là ” sự quản lý được hậu thuẫn bằng những hình phạt ” [ 6 ]. Tuy nhiên, có người lại xem lao lý là một chỉnh thể xã hội TƯ hoàn hảo.
Luật pháp là chính trị, chính do được những chính trị gia tạo ra. Luật là triết học, vì những quan điểm đạo đức hình thành nên sáng tạo độc đáo cho nó. Và luật là kinh tế tài chính học, vì bất kể lao lý nào về hợp đồng, hành vi cá thể, luật về chiếm hữu, luật lao động, luật doanh nghiệp, và nhiều luật khác nữa hoàn toàn có thể ảnh hưởng tác động vĩnh viễn lên sự phân loại của cải trong xã hội .
Shakespeae sáng tác những tác phẩm tiếng Anh nổi tiếng nhất
Văn học là một thuật ngữ rất mơ hồ. Theo nghĩa rộng nhất, nó có thể là bất kỳ một văn bản ngôn ngữ nào được lưu truyền dưới một hình thức nào đó (bao gồm cả truyền miệng). Theo nghĩa hẹp hơn thì văn học thường được sử dụng để chỉ những tác phẩm sáng tạo như truyện kể, thơ ca, và kịch.
Nghệ thuật màn biểu diễn[sửa|sửa mã nguồn]
Các môn thẩm mỹ và nghệ thuật trình diễn được phân biệt theo cách những nghệ sĩ tinh chỉnh và điều khiển những động tác khung hình tích hợp với những loại dụng cụ trình diễn khác nhau để tạo ra một môn nghệ thuật và thẩm mỹ nào đó. Có thể kể đến vài môn thẩm mỹ và nghệ thuật như nhào lộn, trình diễn đường phố ( busking ), hài kịch, khiêu vũ, ảo thuật, âm nhạc, kịch hát, phim ảnh, xiếc, v.v…
Triết học – nghĩa là ” quý trọng sự khôn ngoan ” – nói chung là khoa học nghiên cứu và điều tra những yếu tố tương quan đến sự sống sót, kiến thức và kỹ năng, biện chứng, đúng-sai, công lý, vẻ đẹp, tâm lý và ngôn từ .
Chiếc compa trong tập bản thảo thế kỷ 13 này biểu trưng cho hành vi phát minh sáng tạo của Đấng tối cao .Các tư tưởng triết học và tôn giáo mới đã Open ở cả phương Đông và phương Tây, đặc biệt quan trọng vào khoảng chừng thế kỷ 6 TCN. Trải qua thời hạn, rất nhiều tôn giáo đã tăng trưởng ra khắp quốc tế, với Hindu giáo, Jaina giáo, Phật giáo, và Sikh giáo tại Ấn Độ, cùng với Hỏa giáo tại Ba Tư là một vài trong số những tín ngưỡng chính.
Tại phương Đông, ba phe phái đã thống trị tư duy Trung Quốc cho tới tận ngày này là Lão giáo, Pháp gia và Khổng giáo. Khổng giáo – tư tưởng có lợi thế hơn cả – không đặt mong đợi luân lý chính trị vào sự thúc ép của lao lý nhưng vào quyền lực tối cao và gương mẫu của truyền thống cuội nguồn.
Tại phương Tây, triết học Hy Lạp mà đại diện thay mặt là những tác phẩm của Plato và Aristoteles đã thông dụng khắp châu Âu và Trung Đông theo sau sự chinh phạt của Alexandros Đại đế vào thế kỷ 4 TCN .Các tôn giáo Abrahamic phát sinh từ một truyền thống cuội nguồn Semit chung và được những tín hữu truy nguyên về Abraham ( khoảng chừng 1900 TCN ), một tổ phụ được coi là ngôn sứ mà cuộc sống được kể lại trong Kinh thánh Hebrew / Cựu Ước cũng như Kinh Koran.
Đây là một nhóm lớn những tôn giáo độc thần có tương quan tới nhau, thường gồm có Do Thái giáo, Cơ Đốc giáo và Hồi giáo, chiếm hơn 50% số lượng Fan Hâm mộ tôn giáo trên quốc tế .
Lịch sử nhân văn học[sửa|sửa mã nguồn]
Ở phương Tây, việc nghiên cứu chuyên sâu nhân văn học khởi nguồn từ Hy Lạp và được chọn làm nền tảng cho giáo dục toàn dân. Trong các thời kỳ Rô-ma, khái niệm về bảy môn khoa học đại cương hình thành và phát triển, bao gồm ngữ pháp học, hùng biện, và logic học cùng với toán học, hình học, chiêm tinh học-thiên văn học và âm nhạc.[7] Những môn này cấu thành nên phần lớn hệ thống giáo dục thời trung cổ, với trọng tâm hướng vào nhân văn học là các kỹ năng hay các cách thức thực hành.
Xem thêm: Ngành Thiên văn học làm gì
Sự quy đổi lớn xảy ra cùng với chủ nghĩa nhân đạo thời kỳ Kháng cách, khi mà những môn nhân văn học khởi đầu được xem như những môn học điều tra và nghiên cứu hơn là thực hành thực tế.
Đồng thời, cũng có sự quy đổi tương ứng từ những môn học truyền thống cuội nguồn sang những ngành nghề dịch vụ như văn học và lịch sử dân tộc. Trong thế kỷ 20, quan điểm này sau đó được thử thách bởi trào lưu thời kỳ hậu hiện đại nhằm mục đích mục tiêu định nghĩa lại nhân văn học bằng những thuật ngữ mang tính bình đẳng hơn trong xã hội dân chủ dân sự ngày này. [ 8 ]
Liên kết ngoài[sửa|sửa mã nguồn]
Xem thêm : Trong tương lai, công nghiệp công nghệ sinh học chỉ đứng sau công nghiệp ô tô
Nguồn : upload.wikimedia
Source: https://khoinganhkhoahocxahoi.com
Category: Ngành tuyển sinh